Wierszydełkowanie

[Natasza]

Pomyślałam, że czasami zdarza się, że trzeba coś koniecznie wierszem.
Taka lekcja poetyki z przymrużeniem oka.


Wierszydełkowanie...czyli krótki kurs dziergania wierszem, dla niewprawionych ku nauce, dla umiejących ku uciesze

Wśród artystów słowa chodzi taka fama,
Żeby być poetą - trzeba przeżyć dramat
lub co najmniej myślą bujać w wszech kosmosie,
Ale - drodzy moi - wy to miejcie w nosie

Lekcja 1

Oto, żeby wierszem do składu coś sklecić
trzeba trochę sprytu i trochę pamięci.
Prosty przykład: do rymu można o pogodzie,
biedronce, schabowym, o dziecka przygodzie...
Znaczy treść nieważna, znajdź dowolny temat.

Teraz trzeba dla niego dobry znaleźć schemat
metrum, bo i w rytmie jest istota wiersza.
Tu problem? Spokojnie... Od razu pocieszam.
Otóż tutaj pamięć posłuży nam grzecznie,

aby w gąszczu sylab poczuć się bezpiecznie,
weź sobie starego wiersza mały motek,
ot, chociażby był to `Wlazł kotek na płotek`
I dokładnie naśladuj poetykę wieszcza:

sylaby wedle niego w swoim porozmieszczaj.

....

Tu trzeba przerwę mieć w edukacyi
żeby wszyscy sobie trochę poćwiczyli....

Wlazł ko-tek na pło-tek
tam tam-tam tam tam-tam
i:
O zmroku raz w roku
itd...

(cdn.)
Ćwiczymy:
Za stołem z mozołem
U taty psybraty
____________________

Przykład wierszydełkowania nieudanego z powodu braku weny

Mam pomysł na poemat;
W zasadzie tylko temat,
Co da się wpisać w schemat.

Z powodu weny braku
(i ręki na temblaku)*
Napiszę tylko ja tu

Że pomysł mam i chęci,
Że mnie poemat nęci...
No i przeszło mi...


* tak mi się zrymowało prawdę i fikcję na potrzeby wersyfikacji i dla jakiegoś usprawiedliwienia

***

Przykład wierszydełkowania z książeczek niewinnych na winne (znaczy świntuszenie maluchom do snu)

(Didaskalia: Mama czyta bajeczkę; Czarownica chce zmienić księżniczkę w żabkę, dziecko przysypia w trakcie słuchania; mama uśmiechnięta)

Żona (do siebie):

W żabkę? Hm...To jest do wzięcia!
I w dodatku
Bez wydatków
na fryzjera
et ceatera
Mogę sobie bzyknąć księcia!

(Didaskalia: dziecko śpi, wchodzi mąż, powinien być umiarkowanie zazdrosny)

Żona (do męża szczerze a tęsknie )

Miałam dzisiaj żabką zostać,
Co na księcia czeka długo,
By szkaradną żabią postać
pocałunkiem zmienił w cudo.

Dziś mnie wielu całowało,
Strach! O losie! To zaklęcie
Mocno trzyma. Tak więc mało
Jeszcze było, albo żaden nie był księciem.

***

Przykład wierszydełkowania pedagogicznego, czyli z synem zakład, które pierwsze: on o wierszu czy ja wierszem? (zakład przerwany przez babcię)

Można Kochanowskim

Siądź, synku, przy tym biurku, a rozpocznij dzieło,
Nim najdzie cię lenistwo, bo gdy się zaczęło
Pisać, to ci sam spod pióra słów popłynie strumień
I przemieni się w piątki - znak że uczeń umie
Swe rzemiosło, i w miarę, jak podejmiesz pracę...
Lecz cóż to? Ja wciąż gadam? Ty się marszczysz, płaczesz?

[...]
Potem Fredrą

Jak mi jeszcze kropla skapie
To cię trzepnę tak po łapie...
Babcia kwili, ręce łamie,
Gdy tymczasem mamie
Serce krwawi nieszczęśliwe,
Że twe słowa zbyt leniwie
Zapełniają kartkę pustą
Lub bez sensu, groch z kapustą

I Brzechwą:

Wiersz czy matka polonistka
Są powodem dziecka męki?
Z gniewnym marsem, szału bliska...
Kto mu współczuł, wielkie dzięki.*

*przypis współczesny: mniej więcej w szóstej klasie wywalił mnie w końcu z pokoju

***

Przykład wierszydełkowania zaawansowanego w małpowaniu poezji właściwej
(Raki Kochanowskiego)

Mężczyznom nie sobie folgujmy ma rada
Pańszczyzną wolą nie a pieszczotą nie lada
Kobiety nie siebie lubią wierszem uczcić
Konkiety zgód chcą nie lubią się kłócić

Na koniec


Przykład wierszydełkowania bez sensu (znaczy sensu wyższego), ale za to w różnych metrach i stylach

Trza się zabrać do roboty,
Siać radości wierszowane
Co tam anse, złości, ploty,
Kurz otrzepać, zamknąć bramę.

Metrum mi się na początek
satyryczne narzuciło,
ciasno mi i rwie się wątek,
wers mnie wiąże rymów siłą.

Metrum zmienię
w księdza Baki
byle jaki
wiersz odzieję
dobrze wtedy
nie ma biedy

jest cudo
paskudo

Mogłoby się wydawać - wiem to już skądinąd,
że dla form narracyjnych Mickiewicz jest lepszy,
lecz w trzynastce - gadule dowcip może zginąć.
Bądź tu mądry, człowieku, lepiej nie pisz wierszy!
Nie pisz! Jakże łatwo powiedzieć i zniknąć!
Nasz naród od poezji znów może odwyknąć!

I tak wśród dywagacji
o wersyfikacji
zgubiłam wątek
wróćcie na początek....

da capo al fine

[Mestari]

Siądź, synku, przy tym biurku, a rozpocznij dzieło,
Nim najdzie cię lenistwo, bo gdy się zaczęło
Pisać, to ci sam spod pióra słów popłynie strumień
I przemieni się w piątki - znak że uczeń umie
Swe rzemiosło, i w miarę, jak podejmiesz pracę...
Lecz cóż to? Ja wciąż gadam? Ty się marszczysz, płaczesz?

Dobre

Ogółem dobrze mi się czytało - cały czas się uśmiechałam. Jest dobrze, lekko i zabawnie.

[Ryuuga]

O rety, jakie to fajne! Podziwiam i pomysł, i lekkość, z jaką przyszła Ci realizacja. Stylizacja na poszczególnych poetów udała Ci rewelacyjnie, od razu czuje się ich klimat - to zresztą mój ulubiony fragment (a właściwie dwa fragmenty, bo na końcu jest jeszcze Mickiewicz z nieśmiertelnym narodem).
Osobny plus masz za tytuł, przyciągnął natychmiast moją uwagę.

[Natasza]

Dzięki.
Uwielbiam stylizacje i im ulegam nawet bezwiednie.
Kiedy za długo obcuję z jakimś idiostylem, zaczynam nim w końcu pisać.

Tu w Twoich klimatach

Wierszydełkowanie leśmianowo- baśniowo - oniryczne

Na rozstajach, rzecz znana...to lubię...
Zrób znak krzyża i pogoń swe wołki,
Byś jak niegdyś Bajdała...to lubię...
nie napotkał wstrętne Dusiołki*.

Leśmianowski Przestwórca Przestworzy
w majstrowaniu humoru używał
I dlatego, gdy sen ludzi morzy,
To mu zjawa się zjawia i strzyga.

Braci dwunastu wierząc w sny,
Odkryło próżnię w całym niebie.
A to nieprawda, wierzcie mi -
Tam są Dusiołki i drwią z ciebie.


* - może "wstrętnych dusiołków"
gramatyki osiołku?
- co tam gramatyka
kiedy rym umyka (podpisano osiołek)

[viosenna]

Siądź, synku, przy tym biurku, a rozpocznij dzieło,
Nim najdzie cię lenistwo, bo gdy się zaczęło
Pisać, to ci sam spod pióra słów popłynie strumień
I przemieni się w piątki - znak że uczeń umie
Swe rzemiosło, i w miarę, jak podejmiesz pracę...
Lecz cóż to? Ja wciąż gadam? Ty się marszczysz, płaczesz?

Dobre

Ogółem dobrze mi się czytało - cały czas się uśmiechałam. Jest dobrze, lekko i zabawnie.

---

Natasza.

Naprawdę dobre, lekko się czytało. Ja jako nowa nie widzę tu błędów. Czekam na więcej

[strzyga]

Wielkie brawa dla Ciebie!!! Lekkie, wesołe i czyta się wspaniale.

[starysta]

Dlaczego ja tak późno dotarłem do takiej wiedzy.
Natasza już mówiłem, czytać Ciebie to magia.
Jestem przekonany że gdybyś miała teraz w reku największe z paskustw, RAPR PZW to i z tego pliku bzdetów zrobisz piękną rzecz.
Pisz a poczytamy.

[anarchist]

Śmiechłem.

Bardzo pozytywne, w zasadzie uśmiech towarzyszył mi od początku do końca tekstu.
Podobało mi się bardzo.

Pozdrawiam